"อนาถระบบเสียงคอนเสิร์ทไทย"

โดย...อ. ไมตรี ทรัพย์เอนกสันติ

วันนี้อยู่บ้าน เลยหยิบแผ่น DVD อัลบั้มคอนเสิร์ทเพลงไทยลูกกรุงเก่ามาเปิด ดู/ฟัง 4-5 อัลบั้ม 

ฟังแล้วก็เสียดายเงิน ผิดหวังกับระบบเสียงทุกแผ่น

- บางแผ่นก็ใส่เสียงก้องจนมากไป ทำให้เสียงแบน ทรวดทรงไม่3D แถมก้องจนไปกลบรายละเอียด ไดนามิค เนื้อหาของเสียง ทำให้อารมณ์เพลงออกมาแบบซ้ำซาก โมโนโทน

-บางแผ่นก็เสียงแห้งไปหมด ขาดความอ่อนแก่ของเสียง(dynamic contrast) ทั้งเสียงร้อง เสียงดนตรี เสียงดนตรีสับสนไปหมด ขาดการแยกแยะว่า อะไรเป็นอะไร ทั้งวงเรียงเป็นแถวหน้ากระดานเรียงหนึ่ง ไม่มีระยะตื้นลึกลดหลั่น ใกล้ไปไกล ลึกออกไปหลังวง

-บางอัลบั้ม บันทึกมาโมโนแล้วก็มากลับเฟส(สัญญาณ บวกลบ) ข้างหนึ่ง เพื่อหลอกหูว่าเสียงไม่กระจุกเป็นโมโน แต่กลับฟุ้งแบน ไร้อ่อนแก่ ตัวตน ฟังวิทบุAM เสียงดีกว่า !

ช่างเสียงคงฟังไม่เป็น ไม่รู้ว่า เสียงที่ดี ถูกต้อง น่าฟัง เป็นอย่างไร ขนาดว่า อัลบั้มจากค่ายเพลงดังทั้งนั้น ไม่น่าเชื่อว่า ผลงานพิกลพิการแบบนี้ ผู้ใหญ่ ฝ่ายบริหาร ปล่อยผ่านได้อย่างไร เสียงวงงานวัดดีกว่า !

ฝ่ายช่างเสียง ไม่มีความรู้เรื่องการset up เอาเลย ทั้ง สาย, เครื่องเสียง, MIXER , ขั้วบวกลบของปลั๊กไฟac ทิศทางสายเสียง ,สายไฟac, สายดิจิตอล , เฟสของเสียงก้อง, การ maping ไมโครโฟน การรั่วกวนระหว่างไมค์ การกระจายวง ,บวกลบของขาปลั๊กไฟac ของตัวรับสัญญาณไมค์ลอย การแตะกันของสาย การรบกวนจากจอ LCD ที่แผงคอนโทร และจากแผงจอใหญ่หลังวงดนตรี และสารพัดหลอด LED บนเวที การวางทับซ้อนกันของเครื่อง ไฟตกไม่นิ่ง สัญญาณรบกวนในระบบไฟ ac การกวนจากโน๊ตบุกส์ , PC ,มือถือของช่างเสียง การวางลำโพงมอนิเตอร์หน้าตรงจนไม่ฟ้อง มิติ และ ไดนามิคอะไร ฯลฯ

บ้านเรามีหลักสูตรนิเทศน์ศาสตร์ การบันทึกเสียง ในหลายสถาบันดัง แต่กลับเอาดีไม่ได้สักอัลบั้ม ล้มเหลวโดยสิ้นเชิง

ขอแถมอีกอย่างที่อึดอัดใจมาก ช่างเสียงจะสำเหนียกไหมว่า นักร้องที่ท่านมีอายุมากแล้ว ระดับ 70ปีขี้นไป ต่อให้ท่านร้องได้ดีแค่ไหน แต่สังขารท่านล่วงโรยขนาดนั้น เราต้องตรวจเฟสเสียงของไมค์ท่านว่า มันขยับดันอากาศออกมา ไม่ใช่ผิดเฟส เสียงท่านดันกรวย ลำโพงขยับหุบเข้าไปในตู้ อย่างนี้ท่านตะเบ๊งเท่าไรก็เสียงจม ไม่มีอ่อนแก่ ไร้พละกำลัง รายละเอียด เสียงทู่ แบน หุบ ท่านตกม้าตายอย่างเดียว

พวกสายย้อนทิศหัวท้าย ก็อาการตายอย่างเขียดเช่นกัน อย่าคิดว่า สายบาลานท์ หัวท้าย ต่างกัน ไม่ผิดแน่ จริงๆคนเข้าสายให้หัว ทิศทางสายผิดมาตั้งแต่ตอนทำแล้ว ไว้ใจไม่ได้ ต้องฟัง ตรวจสอบก่อนเสมอ ชั้วบวกลบสายไฟacถ้าผิด ก็อาการแบน ซื่อบื้อเช่นกัน คนร้อง คนเล่น งงตายมันทะแม่งไปหมด

เนื่องจากท่านอายุมากแล้ว มักหายใจไม่ทัน เราต้องใส่เสียงก้องช่วยการลากหางเสียงท่านบ้าง

บ่อยๆ ที่คอนเสริทหลายสิบล้าน อัลบั้มมูลค่านับล้าน ต้องขายไม่ออก เพราะเสียงห่วยแตกจากฝีมือของช่างเสียงคนเดียว!! ทั้งตอนแสดงสด และบันทึกอัลบั้ม

( หมายเหตุ รูปทั้งหมดเพื่อการประกอบเรื่องเท่านั้น มิใช่เป็นการวิจารณ์แต่ละอัลบั้ม )